زاراوه‌



زاراوه‌ی  كشتووكاڵی....  مصطلحات زراعية  ....... agricultural terms


پیتی - ئـ -


ئابووری دارستانه‌كان ---- اقتصاد الغابات
Forests economy

ئابووری زه‌وی ---- اقتصاد الارض
Land economics

الاقتصاد الزراعي---- ئابووری كشتوكاڵی
Agricultural economics

ئاخ،خاك ---- التراب
Soil

ئارد ---- الطحين
Flour

ئارداو ---- المحلول المائي للطحین
Flour solution

ئارموش ،ئاوریشم ---- الحریر
silk

ئاروو ---- الخیار
Cucumber

ئاژه‌ڵ ئالیكدان ---- تغذیة الحیوان
Animal nutrition

ئاژه‌ڵ به‌ خێوكردن ---- تربیة الحیوان
Animal rearing

ئاژه‌ڵ به‌ستنه‌وه‌ ---- ربط الحیوان
Animal tie up

ئاژه‌ڵ پاككردنه‌وه‌ ---- تنضیف الحیوان
Animal cleaning

ئاژه‌ڵه‌ كشتوكاڵییه‌كان---- الحيوانات الزراعية
Agricultural animals

ئاژه‌ڵداری ---- تربیة الحیوان
Animal holding

ئاله‌ت ،بیبه‌ر ---- الفلفل
Hot pepper

ئاڵووباڵوو ---- الكرز
Cherry

ئاڵوچه‌،هه‌ڵوژه ‌---- الاجاص
Plum

ئالیك ---- العلف(للحیوانات)
Forage

ئالیكی زبر ---- العلف غیر المركز
Roughages

ئالیكی سه‌وز،سه‌وزه‌ ئالیك ---- العلف الاخضر
Green forage

ئالیكی چڕ ---- العلف المزكز
Concentrates

ئالیكی ووشك،ووشكه‌ ئالیك ---- العلف الجاف
Dry forage

ئامرازه‌ كشتوكاڵییه‌كان ---- الادوات الزراعیة
Agricultural tools

ئامرازه‌كانی شانه‌ پشكنین ---- ادوات فحص الخلیة
Hive inspection tools

ئامرازه‌كانی هه‌نگ بڕینه‌وه‌ ---- ادوات فرز العسل
Honey extraction tools

ئامرازه‌كانی هه‌نگه‌وان ---- ادوات النحال
Bee keeper tools

ئامرازه‌كامی هێنان و بردنی شاهه‌نگ ---- ادوات ادخال و تفسیر الملكات
Queen transporting and introducing equipment

ئامێره‌ كشتوكاڵییه‌كان ---- المكائن الزراعیة
Agricultural machines

ئاوتێزاو ---- علامة نضج الثمرة(التشبع المائي)
Water-saturated

ئاودێر ---- ساقي المزروعات
Irrigater

ئاوڵه‌ی مریشك ---- جدري الدجاج
Hen pox

ئه‌رخه‌وان ---- الارجوان
Judas tree

ئه‌رچه‌،زه‌رده‌ڵوو،قه‌یسی ----المشمش
Apricot

ئه‌ستێره‌ی چین ---- النجمة الصینیة
China aster

ئه‌سپێ ---- القمل
Louse

ئه‌سپێ كوێره‌ ---- القمل الاعمی
Bee louse

ئه‌سپه‌ناغ ،سپێناغ ---- السبانغ
Spinach

ئه‌سپێی ڕووه‌ك ،مۆرانه‌ ---- المن
Aphid


ئه‌ندازیاری باخچه‌ ---- هندسة الحدائق
Garden engineering



پیتی-بـ-



باخه‌وان ---- البستاني
Orchardist

باخچه‌ ---- الحديقة
Garden

باخچه‌ی ئاوی ---- الحدیقة المائیة
Aquatic garden

باخچه‌ی به‌ر په‌نجه‌ره‌ ---- حدیقة الشباك
Window garden

باخچه‌ی به‌رده‌ڵان ---- الحدیقة الصخریة
Rock garden

باخچه‌ی به‌رده‌ڵانی ده‌ستكرد ---- الحدیقة الصخریة الاصطناعیة
Artificial rocky garden

باخچه‌ی به‌رده‌ڵانی سروشتی ---- الحديقة الصخرية الطبيعية
Natural rocky garden

باخچه‌ی تایبه‌تی ---- الحدیقة‌ الخاصة
Private garden

باخچه‌ی تێكه‌ڵاو ---- الحدیقة المختلطة
Mixed garden

باخچه‌ی دێهات ---- الحدیقة الریفیة
Rural garden

باخچه‌ی دیوار ---- حدیقة جدار
Wall garden

باخچه‌ی ڕێكخراو ---- الحدیقة المنتظمة
Organized garden

باخچه‌ی سه‌ربان ---- حدیقة السطح
Roof garden

باخچه‌ی گشتی،پاڕك ---- الحديقة العامة
Public garden

حديقة الازهار باخچه‌ی گوڵ،گوڵزار ----
Flower garden

باخی مێوه‌،ڕه‌ز ---- بستان الكروم
Vineyard

باخچه‌ی قوتابخانه‌ ---- الحدیقة المدرسیة
School garden

باخچه‌ی ناوماڵ ---- الحدیقة المنزلیة
House garden

باخله‌،نه‌مامگه‌ ---- المشتل
Nursery

باخی سه‌وزه‌ ---- بساتین الخضر
Vegetable farm

باخی مزره‌مه‌نی ---- بستان الحمضیات
Citrus orchard

باخی میوه‌ ---- بستان الفاكهة
orchard

بادام ،باوی،باهیڤ ---- اللوز
Almond

باران ---- المطر
rainfall

---- السیول المطرية باراناو
Run off water

باڕۆكه‌ ---- الفروج
Chicken

باڕۆكه‌ی گۆشت ---- فروج اللحم
Broiler

باڕۆكه‌ی هێلكه‌ ---- فروج البیض
Layer

باڕه‌باڕ،باعه‌باع ---- المأمأة
Baa

بازاڕكاریی سه‌وزه‌ ،سه‌وزه‌ فرۆشی ---- تسویق الخضروات
Vegetable marketing

بازاڕكاریی كشتوكاڵی ---- التسویق الزراعي
Agricultural Marketing

باسه‌ كشتوكاڵییه‌كان ---- البحوث الزراعیة
Agricultural researches

باگردێنی فریز ---- حادلة الثیل
Lawn roller

باڵنده‌ --- الطیر
Bird

باڵنده‌ی ماڵی ---- الطيور الداجنة
Domestic birds

بامێ ---- البامية
Okra

بانكی كشتوكاڵ ---- المصرف الزراعي
Agricultural bank

باینجان ---- الباذنجان
Eggplant

به‌د خۆراكى ---- سوء التغذیة
Mulnutrition

به‌ران ---- الكبش
Ram

به‌ربه‌سته‌ی شاهه‌نگ ---- حاجز الملكة
Queen excluder

به‌رخ ---- الخروف
Lamb

به‌رخه‌وان ---- راعي الخرفان
Shepherd

به‌رسیله‌ ،په‌سیره‌ ---- الحصرم
Sour grapes

به‌رمیت ،شه‌مێ ،مۆم ---- الشمع
Wax

به‌رمێو،گه‌ڵامێو ---- اوراق الكروم
Grape leaves

به‌رنامه‌ كشتوكاڵییه‌كان ---- البرامج الزراعیة
Agricultural programs

به‌رهه‌م،به‌رهه‌ڤ ---- انتاج
Yield

به‌رهه‌مه‌كانی شیره‌مه‌نی ---- منتجات الالبان
Dairy production

به‌رهه‌می كشتوكاڵی ،الانتاج الزراعي
Agricultural production

به‌روبووم ---- المحصول
Crop

به‌روبوومه‌ ئالیكییه‌كان ---- المحاصیل العلفیة
Forage crops

به‌روبوومه‌ ته‌مه‌نداره‌كان ---- المحاصیل المعمرة
Perennial crops

به‌روبوومه‌ پاقله‌ییه‌كان ---- المحاصیل البقولیة
Leguminous crops

به‌روبوومه‌ پزیشكییه‌كان ---- المحاصیل الطبیة
Medical crops

به‌روبوومه‌ دانه‌وێڵه‌ییه‌كان ---- محاصيل الحبوب
Cerial crops

به‌روبوومه‌ دوو ساڵییه‌كان ---- المحاصیل ذات حولین
Biennial crops

به‌روبوومه‌ ڕه‌گییه‌كان ---- المحاصیل الجذریة
Roor crops

به‌روبوومه‌ ڕیشاڵییه‌كان ---- المحاصیل اللیفیة
Fiber crops

به‌روبوومه‌ یه‌ك ساڵییه‌كان ---- المحاصیل الحولیة
Annual crops

به‌روبوومه‌ شه‌كرییه‌كان ---- المحاصیل السكریة
Sugar crops

به‌روبوومه‌ چه‌ورییه‌كان ---- المحاصیل الزیتیة
Oil crops

به‌روبوومه‌ كێڵگه‌ییه‌كان ---- المحاصیل الحقلیة
Field crops

به‌روبوومه‌ هاوینییه‌كان ---- المحاصیل الصیفیة
Summer crops

به‌روبوومی دارستان ---- محاصیل الغابة
Forest product

به‌روبوومی سه‌وزه‌ ---- محاصیل الخضر
Vegetable crops

به‌روبوومه‌ زستانییه‌كان ---- المحاصيل الشتوية
Winter crops

به‌روبوومی كشتوكاڵی ---- المحصول الزراعي
Agricultural crops

به‌ڕوو ---- البلوط
Oak

به‌ڕووی ڕه‌ش ---- البلوط الاسود
Black oak

به‌ڕووی زه‌لكاوه‌كان ---- بلوط المستنقعات
Marsh oak

به‌ڕووی سه‌وز ---- البلوط الاخضر
Green oak

به‌ڕووی سوور ---- البلوط الاحمر
Red oak

به‌ڕووی شام ---- بلوط الشام
Syrian oak

به‌ڕێوه‌بردنی دارستان ---- ادارة الغابة
Forest management

به‌ڕێوه‌بردنی كێڵگه‌ ---- ادارة المزرعة
Fram management

به‌سته‌نییه‌ شیرییه‌كان ---- المثلجات اللبنية
Ice cream


به‌كتریا ---- البكتریا
Bacteria

به‌یبون ---- البابونج
Chamomile

به‌یبونه‌ كێویله‌ ---- أذریون
Wild chamomile

به‌یتاڵ ---- البیطري
Veterinary

به‌یتاڵخانه‌ ---- المستوصف البیطري
Veterinary hospital

بخورد ---- البخور
Incence

بزن ---- المعز
Goat

بزنه‌ گه‌ل ---- قطیع الماعز
Herd of goat

بزنه‌وان ---- راعي الماعز
Goat shepherd

بنچینه‌ی خانه‌ ---- قاعدة الخلية
Cell base

بوودڕ،تڵیشی خاك ---- شقوق التربة
Soil cracks

بۆڕه‌ ---- صوت الابقار
Bowring

بۆگه‌ن ---- العفن
Rotten

بۆگه‌نبون ،گه‌نین ---- التعفن
Rottenness

بیبه‌ری جوانی ---- فلفل الزينة
Ornamental pepper

بێری ،بێریڤان ---- الحلاب،الحلابة
Milkmaid

بێستان ---- حقل الخضروات والفواكه‌
Orchard

بێستانه‌وان ---- البستاني
Orchard keeper

بێشه‌،دارستان،بێشه‌ڵان ---- الغابة
Forest(jungle)

بیی،بنه‌بی،داربی ---- الصفصاف
Willow


پیتی-پـ-


پاراستنی خاك ــــــــــــــــــــــــ صيانة التربة
soil conservation

پاراستنى دارستان ــــــــــــــــــــ صيانة الغابة
Forest conservation

پاراستنى كێڵگه‌ ـــــــــــــــــــــ وقاية المزروعات
Plant protection

پاراستنى مادده‌ خۆراكييه‌كان ــــــــــــــــــــــ حفضـ المواد الغذائية
Food preservation

پاقله‌ ــــــــــــــــــــــــ الباقلاء
Broad bean

پاقله‌ی سۆیا ـــــــــــــــــ فول الصويا
Soybean

په‌تا ــــــــــــــــــــــ مرض ساري
Epidermic

په‌تاته‌ ـــــــــــــــــــــ البطاطة
Potato

په‌تاته‌ى شيرين ــــــــــــــــــــــ البطاطة الحلوة
Sweet potato

په‌رێز ـــــــــــــــــــ الحشفة
Stubble

په‌ڕه‌ مريشك ـــــــــــــــــــ ريش الدجاج
Hen feather

په‌له‌وه‌ر ـــــــــــــــــــــــ الدواجن,الطيور الداجنة
Poultry

په‌رژين ــــــــــــــــــــ سياج
Fence

په‌لك،گه‌ڵا ــــــــــــــــــ ورق,ورقة
Leave

په‌مۆ،لۆكه‌ ـــــــــــــــــــــ القطن
Cotton

په‌نير ــــــــــــــــــــــ الجبن
Cheese

په‌يينى كيميايی ـــــــــــــــــــ السماد الكيمياوي
Chemical fertilizer

پرۆژه‌ كشتوكاڵییه‌كان ــــــــــــــــــ المشاريع الزراعية
Agricultural projects

پلانی كێڵگه‌ ــــــــــــــــــــ خطة الحقل
Field plan

پونگ ـــــــــــــــــــــــــ النعناع
Minit

پوره‌ هه‌نگ,شاره‌ هه‌نگ ــــــــــــــــ خلية النحل
Honey bee hive

پۆپنه‌ كه‌له‌شێر ـــــــــــــــــــــ عرف الديك
Cock crest

پۆلكه‌ ــــــــــــــــ البزاليا
Pea

پۆلينكردنى خاك ـــــــــــــــــ تصنيف التربة
Soil classification

پياز ــــــــــــــــــــــ البصل
Onion

پيازى جوانى ــــــــــــــــــــ البصل الزينة
Ornamental bulbs

پێشانگای گوڵ،گوڵخانه‌ ــــــــــــــــــــ معرض الزهور
Flower exhibition

پیشه‌سازی ڕۆنی رووه‌ك ـــــــــــــــــــــ صناعة الزيوت النباتية
Oil plant industry

پیشه‌سازى ئارد ـــــــــــــــــــــ صناعة الطحين
Flour industry

پیشه‌سازى ترشيات ـــــــــــــــــــ صناعة الطرشي
Pickle industry

پیشه‌سازی په‌یین ــــــــــــــــــــ صناعة الاسمدة
Fertilizer technology

پیشه‌سازی دۆشاو ــــــــــــــــ صناعة الدبس
Molasses industry

پیشه‌سازی شیره‌مه‌نى ـــــــــــــــــــــ صناعة الالبان
Dairy technology

پیشه‌سازییه‌ خوارده‌مه‌نییه‌كان ــــــــــــــ الصناعات الغذائية
Food technology

پیشه‌سازییه‌ كشتوكاڵییه‌كان ـــــــــــــــــــ الصناعات الزراعية
Agricultural industries

پیشه‌سازییه‌كانى دار ـــــــــــــــــــــ الصناعات الخشبية
Wood technology

پیگه‌یشتنی میوه‌ ـــــــــــــــــــــ نضج الثمرة
Fruit ripening

پێكهاته‌كانى خاك ـــــــــــــــــــــ مكونات التربة
Soil components

پێمه‌ڕه‌ ــــــــــــــــــــ المسحاة
Spade

پێوه‌كردن,تۆو كردن ــــــــــــــــــــ النثر,نثر البذور
Seed casting

پێوه‌دان ــــــــــــــــــ لدغ,لسخ
Sting


پیتی-تـ-

تامى ژه‌هراوى ــــــــــــــــــ الطعم السام
Poisonous taste

ته‌خته‌ دار ـــــــــــــــــ اللوح الخشبي
Wood block

ته‌ختكردنى زه‌وى ـــــــــــــــــ تسوية الحقل
Land levelling

ته‌رۆزى,ترۆزى ـــــــــــــــــــ خيار القثاء
Snake cucumber

ته‌ڕه‌ تۆو ــــــــــــــــــ البذرة الطرية
Fresh seed

ته‌ڕه‌ تووله‌،ته‌ڕه‌تیزه‌ ـــــــــــــــــــ الرشاد
Cress

ته‌ڕه‌ پياز ــــــــــــــــــ البصل الاخضر
Green onion

ته‌ڕه‌،سه‌وزه‌ـــــــــــــــ الخضروات
Vegetables


ته‌نك ـــــــــــــــــــ خفيف
Thin

ته‌ور ــــــــــــــــــ الفاس
Axe

ته‌ويسكه‌,هه‌نجيرى ده‌شتى ـــــــــــــــ التين البري
Wild fig

ترێ ــــــــــــــــــ العنب
Grape

ترێ كێویله‌ ــــــــــــــــــ عنب الجبل
Mountain grape

ترشۆكه‌ ــــــــــــــــــ الحماض
Sorrel,bladder-dock,bloodword

ترشيات ــــــــــــــــ المخلات,الطرشي
Pickle

تراكتۆر,ڕاكێشه‌ر ـــــــــــــــــــ الجرارة,الساحبة
Tractor

ترومپای ده‌رمان ڕژێن ــــــــــــــــــ مضخة رش الادوية
Sprayer

تروكاندن,هه‌لهێنان ـــــــــــــــــــــ التفقيس,التفريخ
Hatching

توو,دارتوو ــــــــــــــ التوت ,شجره‌ التوت
Mulberry

تووتن ـــــــــــــــ التبخ
Tobacco

تووتنى نیرگه‌له‌ ــــــــــــــــ التنباك
Tinbak

توور ـــــــــــــــــــ الفجل
Radish

تووره‌كه‌ى شوان ـــــــــــــ جراب الراعي
Shepard’s purse

توێژاڵ ــــــــــــ الغشاء
Membrane

توێكڵ ــــــــــــــــــ القشرة
Peel

توێكڵه‌ چه‌ڵتووك ـــــــــــــــــ سحالة الزر
Rice husk

توێكڵی هێلكه‌ ــــــــــــــــــ قشرة البيض
Egg shell

تۆماره‌كانی كێڵگه‌ ـــــــــــــــ سجلات الحقل
Field records

تۆو ـــــــــــــــ البذرة
Seed

تۆودان ـــــــــــــــــ البذار
Seeding(sowing)

تۆوى ته‌ڕ ـــــــــــــــ البذور الطرية
Fresh seeds

تۆوى ووشك ــــــــــــــــــ البذور الجافة
Dry seeds

تێشه‌ڵان,خاكى به‌رده‌ڵان ـــــــــــــــــ الارض الصخرية
Rocky lands


پیتی-جـ-


جاڵجاڵۆكه‌ییه‌كان---- العنكبوتيات
Arachnids

جاڵجاڵۆكه‌---- العنكبوت
Spider

جه‌نجه‌ر---- الجرجر
A roller with sharp blades

جلوبه‌رگى هه‌نگه‌وان---- ملابس النحال
Bee keeper’s protective clothes

جووتكردن---- الحراثة
Plouging

جووتيار---- الحارث,الفلاح
Ploughman,farmer,tiller

جووتيارى---- الفلاحة,الحراثة
Farming

جووجه‌ڵه‌,جووجه‌,جوجكه‌---- الفرخ,الصوص
Chick

جووجه‌ڵه‌ به‌رهه‌مهێنان---- انتاج الافراخ
Chick protection

جووكه‌ جووك,جيكه‌ جيك---- الزقزقة
Cheep

جۆ دره‌و---- اوان حصاد الشعير
Barley harvesting time

جۆ---- الشعير
Barley

جۆبڕكه‌,مڵه‌---- الكاروب
Male cricket

جۆخين,خه‌رمان---- البدير
Grain pile

جۆگه‌---- ساقية
Ditch

جۆگه‌له‌---- ساقية صغيرة
Small ditch

جياكه‌ره‌وه‌---- الفراز
Extractor



پیتی-چ_


چاككردن---- الاستصلاح
Reclamation

چاككردنى زه‌وى و زار---- استصلاح الاراضي
Land reclamation

چالاكييه‌ كشتوكاڵيه‌كان---- النشاطات الزراعية
Agricultural activities

چاندن---- زرع,الزراعة
Planting

چاندنه‌وه‌---- الترقيع
Replanting

چاندنى ئه‌ندامى---- زرع الاعضاء
Tissue culture

چاوه‌ پشيله‌---- عين البزون
Snake flower

چاودێرى كشتوكاڵ---- المراقب الزراعي
Agricultural monitor

چه‌پكه‌ گوڵ---- باقة ورد
Bunch of flower

چه‌سپێنه‌ر---- الدواسة
Fixer

چه‌قۆى كڕاندن---- سكينة القشط
Uncapping knife

چه‌قۆى موتوربه‌ كردن---- سكينة التطعيم
Grafting knife

چه‌قێن---- الارض الصلبة
Compacted soil

چه‌ڵتووك---- الرز غير القشور(الشلب)
Rice

چه‌وه‌نده‌ر---- البنجر
Sugar beet

چڕ---- كثيف
Dense

چزوو---- الة اللسع
Sting

چنگه‌ پشيله‌---- مخلب القط
Cat claw

چنگه‌ مريشك---- رجل الدجاج
Tansy rag wart

چنين---- الجني,قطف الثمار,قطف الورود
Picking(gathering)

چوار چێوه‌---- اطار
Frame

چوارچێوه‌ هه‌ڵگر---- حامل الاطارات
Comb holder

چۆله‌كه‌ی به‌هه‌شت---- عصفور الجنة
Paradise bird

چێڵ،مانگا---- البقرة
Cow

چێنراو---- المزروع
planted


پیتی-حـ-


حوشتر,وشتر---- الجمل
Camel

حوشترا لوك---- العاقول
Prickly alhagi


پیتی-خـ-

خاس,كاهوو---- الخس
Lettuce

خاشخاشى جوانى---- خشخاش الزينة
Ornamental poppy

خاك شۆرى---- غسل التربة
Soil leaching

خاكاوكردن---- السقي الاول للحقل
First irrigation

خاكه‌ناس,بێڵ---- الكرك
Shovel

خاكى ترشكار,ترشه‌خاك---- التربة الحامضية
Acid soil

خاكى تفتكار,تفته‌خاك---- التربة القاعدية
Alkaline soil

خاكى تێكه‌ڵه‌,تێكه‌ڵه‌خاك---- التربة المزيجية
Loamy soil

خاكى سووك,فشه‌ڵ---- التربة الخفيفة
Loose soil

خاكى چڕ,چڕه‌خاك---- التربة الثقيلة
Heavy soil

خاكى گونجاو,خاكى له‌بار---- التربة الملائمة
Suitable soil

خاكى قوڕاوى,ليته‌خاك,ليته‌---- التربة الطينية
Clay soil

خاكى شۆر,شۆراو,شۆره‌خاك,شۆره‌كات---- التربة الملحية
Saline soil

خاڵه‌ڕه‌شه‌---- عشبة الطحال
Yellow germander

خانه‌ى شاهه‌نگ ---- بيت الملكة
Oueen house

خانه‌ى هێلكه‌دانان---- ادراج البيض
Egg grading

خانووى ته‌خته‌ به‌ند---- البيت الخشبية
Wood house

خانووى پلاستيك---- البيت البلاستيكي
Plastic house

خانووى شوشه‌به‌ند---- البيت الزجاجي
Green house

خانووى گڵ ---- البيت الطيني
Brick house

خه‌رماشه‌---- الخرماشة
Fake(fork),hoe

خه‌ڵووزه‌,كوورك---- التفحم
Smut

خه‌نه‌---- التفحم
Henna

خزمه‌ت كردنى به‌روبووم---- خدمة المحصول
Infertile trees

خڕنووك,خه‌ڕووك---- الخرنوب
Prosopis

خورما---- التمر
Date

خورماى جوانى---- نخيل الزينة
Ornamental date palm

خورماى هندى---- التمر الهندي
Tamarind

خورى,هڕى----الصوف
Wool

خولى كشتوكاڵى---- الدورة الزراعية
Agricultural rotations

خونچه‌,شكۆفه‌ ،چرۆ---- البرعم الزهري
Flower bud

خوێڵێن,خوێياوك,خویڵاو---- المحلول الملحي,الحمام الملحي
Salt solution (brind)

خۆشاو,ئاوك---- العصير,الشربت
Juice

خۆشاوى پرته‌قاڵ,ئاوكى پرته‌قاڵ---- عصير البرتقال
Orange juice

خۆشاوى ميوه‌,ئاوكى ميوه‌---- عصير الفاكهة
Fruit juice

خۆڵه‌تۆز---- مسحوق التربة
Soil dust

خوێیه‌كانى شير---- املاح الحليب
Milk salts

خێزانه‌ جووتياره‌كان---- الاسرة الفلاحية
Farmer families


پیتی-د-

دابه‌ستن,قه‌ڵه‌وكردن----التسمين
Fattening

دابڕينى كشتوكاڵى----الحجز الزراعي
Agricultural quarantine

داخوڕانى خاك----تعرية التربة
Soil erosion

دار ته‌زبێح----شجرة السبحة
Persian lilac

دار چێن,دار نێژ----عامل التشجير
Tree planter

دار,دره‌خت----الشجرة
Tree

داربڕين----قطع الاخشاب
Wood logging

دارة تۆوه‌كييه‌كان----البذريات
Seedy plants

داره‌به‌ن----شجرة البطم
Wild pistacio

دارخورما----النخلة,النخيل
Date palm

دارستانة گشتييه‌كان----الغابات العامة
Public forests

دارستانى به‌رهه‌مهینه‌ر----الغابة الانتاجية
Productive forests

دارستانى تايبه‌تى----الغابة الخاصة
Private forests

دارستانى تێكةڵاَو----الغابة المختلطة
Mixed forests

دارستانى پاراستن----الغابة الوقائية
Protective forests

دارستانى خۆڕسك----الغابة الطبيعية
Natural forests

دارستانى ده‌ستكرد----الغابة الاسطناعية
Artificial forests

دارگه‌ز-----الاثل
Tamarisk

داركى تووتن----عود اوراق التبغ
Tobacco stalks

دارى بێبه‌ر,دارى زڕ,زڕه‌ دار----الشجرة غير المثمرة(العقيم)
Fruitlees trees

دارى به‌ردار----الشجرة المثمرة
Fruitful trees

دارى خۆهه‌ڵواس,پێهه‌ڵگه‌ڕاو----الشجرة المتسلقة
Climbing plants

دارى ساج----الصاج
Teak

دارى ميوه‌----اشجار الفاكهة
Fruit trees

داس----المنجل
Stickle

داسووك,داسوولكه‌----المنجل الصغير
Small stickle

داشكاندن----الانكسار
Diffraction

داشكه‌له‌رم----القرنبيط
Cauliflower

داچۆڕگه‌,داشۆرگه‌----المبزل
Drain

دامه‌زراندنى دارستان----انشاء الغابة
Afforestation

دانۆك,ده‌نده‌ڕۆشك,سيسى----بذور الكعب,سيسي
Thistle seed

دانۆكه‌,تۆو په‌موو----البذور القطن
Cotton seeds

دانه‌ شوانه‌----حبة الراعي
Knotweed,knotwort,crawl grass

دانه‌ چۆله‌كه‌----حبة العصفور
Canary grass

دانه‌وێڵه‌,ده‌غڵودان----الحبوب
Cereals

دانكه‌,ئاوڵه‌----جدري الطيور(للحيوانات)
Fowl pox,(pox)

دانوو,دانووله‌----الحنطة المسلوقة
Cooked wheat

داودى----الداودي
Chrysanthemum

ده‌رد----اَفة
Pest

ده‌رده‌ درۆزنه‌----الطاعون الكاذب
Pseudo plague

ده‌رده‌ گا----الطاعون البقري
Cow plague

ده‌رده‌ كۆپان----الكزاز
Tetanus

ده‌رده‌ كشتوكاڵييه‌كان----الافات الزراعية
Agricultural pests

ده‌رده‌كانی هه‌نگ----افات النحل
Bee pests

ده‌رزيله‌----منقار اللقلق
Mallow stork’s bill

ده‌رگاى باخچه‌----مدخل الحديقة
Garden gate

ده‌رگای شانه‌----مدخل الخلية
Hive entrance

ده‌رمێو,مێو----شمع العسل
Honey wax

ده‌سته‌مست,ده‌سته‌ندوو----مقبض المحراث
Plow handle

ده‌سته‌وانه‌,ده‌ستكێش----الكفوف
Glove

ده‌سك,ده‌ستك----حزمة خضروات
Bundle

ده‌شت,ده‌شتايی----السهل
Plain

ده‌لووبيبه‌ر,بيبه‌رى توون----الفلفل الحار
Hot pepper

ده‌مامك,ڕووپۆشه‌----القناع
Mask

ده‌مه‌شێر----حلق السبع
Snapdragon

ده‌نك،تۆو----الحبة,البذرة
Seed,grain

ده‌نكه‌ په‌مۆو----حبة القطن
Cotton seed

ده‌نكه‌ گه‌نم----حبة الحنطة
Wheat seed

ده‌نووك,ده‌ندووك----المنقار
Bill

ده‌وه‌ن----شجيرة
Shrub

دره‌خته‌ گه‌ڵا وه‌ریوه‌كان----الاشجار المتساقطة الاوراق
Deciduous trees

دره‌خته‌ هه‌میشه‌ سه‌وزه‌كان----الاشجار الدائمة الخضرة
Evergreen trees

دره‌خته‌كانى جوانى----اشجار الزينة
Ornamental plants

درز بردن----التشقق
Cracking

دڕكه‌ پیرۆزه‌----شوكة المباركة
Blessed thistle

دڕكه‌ زه‌رده‌----الشوك الاصفر
Wild safflower

دڕكی بنێشت----قاتل الاسد
Iberian star thistle

دڕكى شام----شوك الشام
Prosopis

دروێنه‌----الحصاد
Harvest

دوژمنه‌كانی هه‌نگ----اعداء النحل
Bee enemies

دۆمه‌ڵان,دۆمبه‌ڵَان----الكماة
Truffle

دونگ،دوگ----الية
Fat tail

دووكه‌ڵدان----التعفير
Fumigation

دووكه‌ڵدان,قانگدان----التدخين
Smoking

دوكه‌ڵكێش----المدخنة
Chimney

دۆ----شنينة
Butter milk(fermented milk)

دۆشاو----الدبس
Molasses

دۆشاوى ته‌ماته‌----معجون الطماطة
Tomato paste

دۆشين----حلب
Milking

دۆڵ,شيو----الوادي
Valley

دۆوكه‌ سپى----البياض الزغبــي
Downy mildew

دێراو----المرز
Furrow

دێراوكردن----التمريز
furrowing


پیتی-ڕ-

ڕۆشنبيركردنى جوتياران ــــــــ تثقيف الفلاحين
Farmer education(culturing)

ڕابه‌رى كشتوكاڵى ـــــــــ الارشاد الزراعي
Agricultural Extension

ڕازيانه‌ ــــــــ انيسون
Anise(aniseed)

ڕاميارى كشتوكاڵى ــــــــ السياسة الزراعية
Agricultural policy

ڕان,مێگه‌ل ـــــــــ القطيع
Flock

ڕبه‌ ـــــــ صاع
Bushel

ڕه‌ز بڕين ـــــــــ تقليم اشجار الكروم
Vine dressing

ڕه‌زبه‌ر ـــــــ اَوان نضج العنب
Time of grape ripening

ڕه‌زه‌وان,ڕه‌زڤان ـــــــــ البستانى للكروم
Vineyard keeper

ڕه‌شه‌ ووڵاَخ ـــــــــ الابقارالاسود
cattle
ڕه‌شكه‌ ــــــــ الحبة السوداء
Black seed

ڕه‌چه‌ڵ,مڕه‌با ـــــــ المربي
Jam

ڕه‌گ ڕزين ــــــــــ تعفن الجذور
Root rotting

ڕه‌نگاڵه‌,مێشخۆر ــــــــ ابو الخضير
Bee eater

ڕه‌نگى خاك ـــــــ لون التربة
Soil colour

ڕزۆك,مێوژی گه‌نيو ـــــــــ الزبيب المتعفن
Spoiled raisen

ڕشاندن,ئاوڕشێن ــــــــ الرش
Sprinkling

ڕووه‌ك پڕژاندن ــــــــ رش النبات
Plant sprinkling

ڕووه‌كه‌ ئاوگييه‌كان ــــــــ النباتات العصارية
Succulent plants

ڕووه‌كه‌ بۆنداره‌كان ــــــــ النباتات العطرية
Odorous plants

ڕووه‌كه‌ پزيشكييه‌كان ـــــــ النباتات الطبية
Medical plants

رووه‌كه‌ دڕكاوييه‌كان ـــــــ النباتات الشوكية
Prickly plants

ڕووه‌كه‌ ڕاكشاوه‌كان ـــــــ النباتات المدادة
Layer plants

ڕووه‌كى به‌ر سێبه‌ر ـــــــ نباتات الضل
Shady plants

رووه‌كى په‌رژين ــــــــ نباتات الاسيجة
Hedges

ڕووه‌كى جوانى ـــــــ نباتات الزينة
Ornamental plants

ڕووڵك,ژاڵه‌ ـــــــ الدفلة
Oleander

ڕوونكردنه‌وه‌ كێڵگه‌ييه‌كان ــــــــ الايضاحات الحقلية
Field demonstration

ڕۆن ــــــــ السمن, الدهن
Ghee

ڕێحانه‌ ــــــــ الريحان
Basil

ڕێژه‌ى سه‌وز بوون ــــــــ نسبة الانبات
Germination percentage

ڕێگاكانى په‌يين به‌كارهێنان ـــــــ طرق استعمال الاسمدة
Methods of fertilizers application

ڕێگای چاندن ـــــــ طريقة الزراعة
Planting method

ڕێكخستنى گوڵ ــــــــ تنسيق الازهار
Flowers arrangement

ڕێواس,رێڤاس ــــــــ الريباس
Rubarb



پیتی-ز-

زبڵ ـــــــ الدمن
Manure

زافه‌رانى زه‌رد,زه‌رتك ـــــــ الزعفران
Saffaran or crocus

زه‌رده‌چوو,زه‌رده‌چه‌وه‌ ـــــــ الكركم
Curcuma

زه‌رده‌واڵه‌,زه‌نگه‌ زۆره‌,زه‌رگه‌ته‌ ـــــــ الزنبور الاصفر
Yellow wasp

زه‌ردێنه‌ی هێلكه‌ ـــــــ صفار البيض
Yolk

زه‌لكاو, زۆنگ ــــــــ المستنقع
Marsh

زه‌نجه‌فيل ــــــــ الزنجبيل
Ginger

زه‌نگه‌ سوره‌ ـــــــ الزنبور الاحمر
Oriental wasp

زه‌وى كێڵَڕاو ــــــــ الارض المحروثة
Plowed lands

زه‌وى, زه‌ڤى ,هه‌رد ـــــــ الارض
Land

زه‌ویدار،موڵكدار ـــــــ الملاك
Landowner

زه‌ويدارى,موڵكدارى ــــــــ الملكية الزراعية
Agricultural tenure

زه‌ویی كشتوكاڵى ـــــــ الارض الزراعية
Agricultural land

زه‌يتون ــــــــ الزيتون
Olive

زمانه‌ سه‌گ ــــــــ لسان الكلب
Italian thistle

زيخه‌ڵان ــــــــ الارض الرملية
Sandy soil

زۆركردنى دارستانه‌كان ـــــــ تكاثر الغابات
Forest propagation

زێده‌ ئاودان ــــــــ السقي الزائد للمزروعات
Overirrigation

زيزان , زيوان ــــــــ الزؤان
Syrian seabious


پیتی-ژ-

ژاژى ـــــــ جبن بيزا
Pizza cheese

ژار ماسى ــــــــ سم السمك
Cocculus, indicuse plant

ژه‌ك , فرۆ ـــــــ الباَ
Colostrum

ژه‌نگ ــــــــ الصداَ
Rusting

ژه‌هراويبوون, ژاراويبوون ــــــــ التسمم
Poisioning

ژێر خه‌رمان , بنخه‌رمان ـــــــ مخلفات البيدر
The residuals at the bottom of the conical grain pile


پیتی-س-

سابات , كه‌پر ــــــــ المضلة
Lath house

سه‌به‌ته‌, ساقۆڵ , سه‌وى,قه‌رتاڵه‌ ـــــــ سلة العنب
Grape basket

سامانى ئاژه‌ڵ ـــــــــ الثروة الحيوانية
Animal resource

ساوار , ساوه‌ر ــــــــ البرغل
Grit

سه‌رتوو, سه‌رتوێژ, قه‌يماغ ,نڤيشك ــــــــ القشطة ,القيمر
Cream

سه‌روو ــــــــ السرو
Cypress

سه‌رووى باڵا ,سه‌رووى ستوونى ــــــــ السرو العمودي
Vertical cypress

سه‌رووى بڵاو ,سه‌رووى ئاسۆيی ـــــــ السرو الافقي
Horizontal cypress

سه‌وزه‌ په‌يين ـــــــ السماد الاخضر
Green manure

سه‌وزه‌ زستانييه‌كان ـــــــ الخضروات الشتوية
Winter vegetables

سه‌وزه‌ هاوينييه‌كان ــــــــ الخضروات الصيفية
Summer vegetables

سركه‌ ـــــــ الخل
Vinger

سرووت ,لاسك ـــــــ ساق الحشيش
Stalk

سڵق ــــــ السلق
Garden beet

سماق ,ترش ــــــ السماق
Smag

سمڵ ,سۆتكه‌ ـــــــ سعد
Nut grass

سن ,سوون ـــــــ السونة
Suni bug

سنۆبه‌ر ـــــــ الصنوبر
Pine

سنگ ,مێخ ـــــــ الوتد
Peg

سووره‌ ماسى ـــــــ الشبوط
Carp

سۆس ــــــــ نخالة الحنطة
Wheat bran

سير ـــــــ الثوم
Garlic

سيره‌ كێویله‌ ـــــــ الثوم الجبلي
Wild garlic

سيرمۆكه‌ ,كه‌وه‌ر ــــــــ الكراث
Leek

سيسبون ـــــــــ الذبول
Wilting

سيسبونى گه‌ڵاكان ــــــــ ذبول الاوراق
Leave wilting

سيسته‌می شانه‌دانان ــــــــ نضام وضع الخلايا
Cell placement system

سێو،سێڤ ــــــــ التفاح
apple


پیتی-ش-

شاهه‌نگ گۆڕين ــــــــ تبديل الملكة
Queen supersedure

شاهه‌نگ ,دايكانه‌ ـــــــ ملكة النحل
Queen

شاخ ,قۆچ ـــــــ القرن
Horn

شاخه‌ ئاسك ـــــــ قرن الغزال
Birds foot trefoil

شانه‌ پاككردنه‌وه‌ ــــــــ تنظيف الخلية
Hive cleaning

شانه‌ پشكنين ـــــــ فحص الخلية
Hive inspection

شانه‌ دابه‌شكردن ــــــــ توزيع الخلية
Hive distribution

شانه‌ گواستنه‌وه‌ ـــــــ نقل الخلية
Hive transportation

شانه‌ كردنه‌وه‌ ــــــــ فتح الخلية
Hive opening

شانه‌ هه‌ڵگر ـــــــ حامل الخلية
Hive stand

شانه‌ى خۆماڵى ـــــــ الخلية المحلية
Local hive

شانه‌ى لانگسترۆس ــــــــ خلية لانكستروث
Langstroth cell

شاهه‌نگى پیتێنراو ــــــــ الملكة المقحة
Mated queen

شه‌ڕه‌ كه‌ڵه‌شێر ــــــــ مهارشة الديكة
Cock fight

شه‌ستپه‌ڕ ــــــــ القطيفة
French marigold

شه‌قه‌ مێو , بنه‌مێو ـــــــ شتلة الكروم
Grape nursling

شه‌كره‌ سێو ـــــــ التفاحة الحلوة
Sweet apple

شه‌نه‌ باكردن ـــــــ التذرية
Spraying

شه‌نگه‌ بى,شۆڕه‌بى ــــــــ الصفصاف الباكي
Weeping willow

شه‌وبۆ ــــــ الشبوى
Gilliflouer or stock

شه‌ونم ,ئاونگ ,خوناو ـــــــ الندى
Dew

شڵخه‌ گرتنه‌وه‌ ــــــــ مسك الطرد
Catching swarms

شڵخه‌دان ــــــــ التطريد
Swarming

شڵیپانه‌,كرمى مێو ــــــــ دودة الشمع
Wax moth

شلێر ــــــــ الزنبق
Tulib

شلیرى ده‌ريا ـــــــ زنبق البحر
Sea lilac

شوان ,شڤان ـــــــ الراعي
Shepherd

شوانانه‌ ,شه‌رته‌ شوانى ـــــــ اجرة الراعي
Shepherd wage

شووتى ,شفتى ,جه‌به‌ش ـــــــ الرقي
Water melon

شۆلك ,ماش ـــــــ الماش
Green gram

شۆو بڕين ,وردبڕين ـــــــ الحراثة الاولى للاَرض
Initial plowing

شير ـــــــ حليب
Milk

شير به‌رهه‌مهێنان ـــــــ انتاج الحليب
Milk production

شير جياكردنه‌وه‌ ــــــــ فرز الحليب
Milk separation

شيرا ,شيردار ــــــــ حلوب
Milky

شيره‌مه‌نى ــــــــ مشتقات الحليب
Dairy derivatives (by products)

شيرى به‌سته‌نى ــــــــ الحليب المجمد
Frozen milk

شيرى بزڕكاو ــــــــ الحليب الفاسد
Spoiled milk

شيرى تۆز ,شيرى وشككراو ــــــــ الحليب المجفف
Dried milk

شيرى پاكژ كراو ــــــــ الحليب المعقم
Sterilized milk

شيرى خه‌ستكراو ــــــــ الحليب المكثف
Condensed milk

شيله‌ ـــــــ المحلول
Syrup

شيله‌ى شه‌كر ــــــــ المحلول السكري
Sugar syrup

شێلم ــــــــ اللفت ,الشلغم
Turnip

شينايی,باخى سه‌وز ـــــــ حقل الخضروات ,المنطقة الخضراء
Vegetable farm


پیتی-ف-

فاسۆليا ــــــــ الفاصوليا
Common bean

فاسۆلياى سةوز ـــــــ الفاصوليا االخضراء
Green common bean

فه‌ريكه‌ گوێز ـــــــ الجوز الاخضر
Green walnut

فڵچه‌ى شووشه‌ ـــــــ فرشة البطل
Bottle brush

فۆڕمى هه‌ڵهێنان ــــــــ استمارة التفريخ
Hatch form

فێركردنى كشتوكاڵى ـــــــــ التعليم الزراعي
Agricultural education


پیتی -ق-


قارچك ,كوارگ ــــــــ الفطر
Mushroom

قاز ــــــــ الوز ,الوزة
Goose

قازمه‌ ـــــــ المعول
Pick axe

قاميش ,نه‌ى ـــــــ القصب
Reed

قاميشه‌ڵَان ـــــــــ غابة القصب
Reed forest

قاميشى شه‌كر ـــــــــ القصب السكري
Sugar cane

قانگدان ــــــــ التدخين
Fuming

قاوه‌ ــــــــ البن ,القهوة
Coffee

قه‌باره‌ى تۆو ــــــــ حجم البذرة
Seed size

قه‌باره‌ى كێڵگه‌ ــــــــ حجم المزرعة
Farm size

قه‌رسيل ــــــــ قصيل
Green plants

قه‌زوان ــــــــ البطم
Wild pistacio

قه‌فه‌زى سينگ ـــــــــ القفص الصدري
Ribcage

قه‌فه‌زى مريشك ــــــــ قفص الدجاج
Hen cage

قه‌ڵاچۆكردن ــــــــ المكافحة
Eradication

قه‌له‌مون ,عه‌ليشيش ـــــــ الدجاج الرومي
Turkey

قه‌وزه‌ ــــــــ الطحلب
Algae

قه‌يته‌ران ــــــــ حشيشة الطحال
Centaury

قرتێنه‌ر ـــــــ القارض
Rodent

قڕكه‌ر ,له‌ناوبه‌ر ـــــــ مبيد
Pesticide

قوڕاده‌ ــــــــ الكراث البري
Wild leek

قوڕ كێڵ ــــــــ حراثة الارض المرطوبة
Wetland plowing

قوم ,لم ,زيخ ـــــــ الرمل
Sand

قۆخ ,شه‌قاڵوو ــــــــ الخوخ
Peach

قۆزاخه‌ى په‌مۆ ـــــــ جوزة القطن
Cotton ball


پیتی-كـ-

كا ـــــــ التبن
Straw

كار ,كارژۆڵه‌ ـــــــ الجدي
Kid

كاره‌ كشتوكاڵييه‌كان ـــــــ العمليات الزراعية
Agricultural operations

كاره‌كانى كێڵگه‌ ــــــــ اعمال الحقل
Field works

كاره‌ مێ ــــــــ الجدية
Female kid

كارگه‌ی شیره‌مه‌نى ـــــــ معمل الالبان
Dairy factory

كارگه‌ى هه‌نگ ــــــــ شغالة النحل
Worker

كارلێكى خاك ـــــــــ تفاعل التربة
Soil reaction

كاكڵه‌ ,ناوك ــــــــ اللب
Pulb

كاڵه‌ك ,گندۆره‌ ــــــــ البطيخ
Melon

كاليپتۆز ــــــــ يوكاليبتوس
Eucalyptus

كاوڕ ــــــــ الحمل
Lamb

كه‌بات ــــــــ الاترج
Citron

كه‌تان ــــــــ الكتان
Flax

كه‌تيره‌ ده‌ركردن ــــــــ التصمغ
Gluing or pasting

كه‌په‌ك ـــــــ النخالة
Bran

كه‌په‌كه‌ كونجى ,كاكونجى ـــــــــ تبن السمسم
Sesame bran

كه‌ر ,گوێدرێژـــــــــ الحمير
Donkey

كه‌ره‌ ـــــــ الزبدة
Butter

كه‌رت ـــــــــ القطاع
Sector

كه‌ره‌ سوێركردن ــــــــ تمليح الزبدة
Butter salting

كه‌ره‌وز ــــــــ الكرفس
Celery

كه‌رتى كشتوكاڵ ــــــــ القطاع الزراعي
Agricultural sector

كه‌ڕوو ـــــــ العفن
Mold

كه‌ڕوو ,كه‌ڕووبابه‌ت ــــــــ الفطريات
Fungal ,fungiod

كه‌روێشك ــــــــ الارنب
Rabbit

كه‌شك ـــــــ الكشك
Kashk

كه‌ڵ ,كه‌ڵه‌گا ــــــــ الفحل
Bull

كه‌له‌رم ــــــــ الكلم
Cabbage

كه‌ڵه‌شێر ,كه‌ڵه‌باب ــــــــ الديك
Cock

كه‌نده‌ك ـــــــ الاخدود
Rill

كه‌نگر ,كنگر ــــــــ الكعب
Thistle

كردنه‌ قوتوو ــــــــ التعليب
Canning

كرم ـــــــ دود ,دودة
Worm

كرمۆكه‌ ــــــــ اليرقة
Larva

كشتوكاڵ ,چاندن ــــــــ الزراعة
Agriculture

كلكه‌ پشيله‌ ــــــــ ذنب القطة
Annual beard grass

كودو ,كودى ,كووله‌كه‌ ــــــــ القرع ,الشجر
Squash

كوللة ,كلۆ ,مسكه‌ ــــــــ الجراد
Locust

كونه‌ شه‌شلاكان ــــــــ العيون السداسية
Hexagonal cells

كونجى ,كونجه‌ ـــــــ السمسم
Sesame

كونيله‌ ,كون كون ــــــــ مسام
Pore(void)

كونيله‌كانى خاك ــــــــ مسامات التربة
Soil pores

كووله‌كه‌ى زه‌رد ــــــــ القرع العسلي
Pumpkin

كۆگاى دان ــــــــ مخزن العلف
Forage storehouse

كۆليت ,كولانه‌ ــــــــ كوخ الدجاج
Cell

كۆمه‌ڵه‌ى جووتياران ـــــــــ الجميعية الفلاحية
Farmers association

كێڵگه‌ى په‌له‌وه‌ر ــــــــ حقل الدواجن
Poultry field


پیتی-گ-

گا جووت ــــــــ ثور الحراثة
Plough ox

گا ,جوانه‌ گا ــــــــ الثور
Ox

گامێش ــــــــ الجاموس
Buffalo

گاوان ,گاڤاان ــــــــ راعي الابقار
Pastoral

گه‌رچه‌ك ــــــــ الخروع
Castor

گه‌ڵا بڕێش ــــــــ الشوفان
Oat

گه‌نم ــــــــ الحنطة
Wheat

گه‌نمه‌شامى گه‌سك ـــــــ ذرة المكانس
Broom sorghum

گه‌نمه‌ شامى سپی ــــــــ الذرة البيضاء
Sorghum

گه‌نمه‌ شامى ــــــــ الذرة ,الذرة الصفراء
Corn

گه‌نين ـــــــ خياس
Spoilage

گژوگيا ,گياوگۆڵ ـــــــ الاعشاب ,الادغال
Weeds ,herbs

گژوگياى ئاوى ـــــــ الادغال المائية
Aquatic weeds

گلار ,ناوكه‌ ترێ ـــــــ بذرة العنب
Grape seeds

گوێ به‌رخه‌ ــــــــ اَذان الحمل
Plantain

گوێ كه‌ر ـــــــ اَذان الحمار
Hairy onosme

گورگه‌ ــــــــ الحامول
Dodder

گورگى هه‌نگ ــــــــ ذئب النحل
Honey bee wolf

گوڵبه‌هار ــــــــ زهرة الربيع
Spring flower

گوڵه‌ ئه‌ستێره‌ ـــــــــ النجمية
Aster

گوڵه‌ ئێواره‌ ــــــــ زهرة المساء
Evening flower

گوڵه‌ باخ ـــــــ الروز ,الورد الشجيري
Rose

گوڵه‌ به‌ڕۆژه‌ ــــــــ عباد الشمس
Sun flower

گوڵه‌ ته‌مه‌نداره‌كان ــــــــ الازهار المعمرة
Perennial flowers

گوڵه‌ پایزه‌ ــــــــ زينيا
Zinnia

گوڵه‌ په‌پوله‌ ــــــــ زهرة الفراشة
Butterfly flower

گوڵه‌ جۆ ــــــــ سنبلة الشعير
Barley spike

گوڵه‌ جاڵجاڵۆكه‌ ــــــــ زهرة العنكبوت
Spider wort

گوڵه‌ خه‌زێم ــــــــ الخزامي
Lavender

گوڵه‌ خه‌نه‌ ــــــــ ورد الحنة
Balsam or lady slipper

گوڵه‌ خوێن ــــــــ زهرة الدم
Blood flower

گوڵه‌ دوگمه‌ ــــــــ ورد الدكمة
English daisy

گوڵه‌ زه‌رد ــــــــ الجعفري
African marigold

گوڵه‌ زه‌نگۆڵه‌ ــــــــ زهرة الجرس
Bell flower

گوڵه‌ زستانييه‌كان ــــــــ الازهار الشتوية
Winter flower

گوڵه‌ زيو ــــــــ ورد الفضة
Sweet alyssum or madwort

گوڵه‌ سه‌عات ـــــــ ورد الساعة
Passion flower

گوڵه‌ چاو ئێشه‌ ـــــــ الحبق
Penny royal ,pudding grass

گوڵه‌ گه‌سك ــــــــ ورد المكانس
Summer cypress

گوڵه‌ گه‌نم ــــــــ سنبلة الحنطة
Wheat spike

گوڵه‌ قاقه‌ز ,گوڵه‌ په‌ڕه‌ ــــــــ ورد الكاغذ
Straw flower

گوڵه‌ قاوه‌ ــــــــ ورد القهوة
Crabe myrtle

گوڵه‌ مۆم ــــــــ زهرة الشمعة
Candle flower

گوڵه‌ مراوى ــــــــ زهرة البطة
Calico flower

گوڵه‌ هاوينييه‌كان ـــــــــ الازهار الصيفية
Summer flower

گوڵه‌ هه‌نگوين ــــــــ ورد العسل
Honey suckle

گوڵه‌ هێرۆ ــــــــ ورد الخطمة
Hollyhock


گوڵه‌ وه‌رزييه‌كان ــــــــ الازهار الموسمية
Seasonal flower

گوڵه‌ وێنه‌ ـــــــ ورد الصورة
Pansy

گوڵه‌ ياسه‌مه‌ن ـــــــ ورد الياسمين
Jasamine

گوڵه‌ به‌فر ـــــــ زهرة الثلج
Snow drop tree

گوڵدان ــــــــ المزهرية
Jar

گوڵَزار ,گوڵستان ـــــــ حديقة الازهار
Flower garden

گوڵچنين ,گوڵچنى ـــــــ قطف الازهار
Flower picking

گوڵگرتن ,گوڵَكردن ـــــــ الزهير
Flowering

گوڵهه‌نار ــــــــ ازهار الرمان
Pomegranate flower

گوێره‌كه‌ ,گۆلك ــــــــ العجل ,العجلة
Calf ,heifer

گوێز ـــــــ الجوز
Walnut

گوێزى هيندى ,گوێز هند ــــــــ الجوز الهندي
Coconut

گيا ژيشكه‌ ــــــــ حشيشة القنفذ
Hedgehog plant

گيا زريزه‌ ــــــــ الشوفان البري
Wild oat

گيا سووره‌ ــــــــ الحشبة الحمراء
Sand spurry

گيا شووشه‌ ــــــــ حشيشة الزجاج
Treacle mustard

گيا شير ـــــــــ حشيشة الحليب
Glauce ,galax

گيا كه‌ڵه‌ ــــــــ الهالوك
Egyptian broom rape

گيايی ـــــــــ عشبي
Herbal

گيزه‌ گيزه‌ى هه‌نگ ــــــــ ازيز النحل
Bee buzzing

گێزه‌ر ,ياركۆكى ـــــــــ الجزر
Carrot

گێزه‌ره‌ گيا ـــــــــ ابو السيف
Bulbous barley

گێلاس ـــــــ الكرز
Cherry

گێلاسی ترش ــــــــ الكرز الحامض
Sour cherry

گێلاسى شيرين ــــــــ الكرز الحلو
Sweet cherry

گێوژ ــــــــ الزعرور
hawthorn


پیتی-ل-


لاشه‌،لاك ــــــــــــ جثة الحیوان
Carcass

لاكتۆز ـــــــــــ سكر الحلیب(لاكتوز)
Lacyose

لاله‌نگی ــــــــــــ الیوسفي
Mandarine(tangerine)

لالۆ عه‌باسی ـــــــــــ لالا عباس
Marvel of peru

لاولاو،لاڤلاڤ ــــــــــ اللبلاب
Ivy

لاولاوی ئینگلیزی ـــــــــــ هایدرا
English Ivy

له‌ قوتوونانی میوه‌ ـــــــــــ تعلیب الفواكه‌
Fruit canning

له‌ قوتوونانی سه‌وزه‌ ــــــــــ تعلیب الخچروات
Vegetable canning

له‌تكه‌ هه‌نجیر،وشكه‌ هه‌نجیر ــــــــــــ التین المجفف
Dried fig

لفكه‌ ــــــــــــ لیف
Towel gourd

لقی دارخورما ـــــــــــ سعف النخیل
Date palm stalks

لۆبیا،لۆڤك ــــــــــ اللوبیا
Cowpea

لۆر،لۆرك ـــــــــــ الحلیب الخاثر بخثرة الجبن
Local type of cheese

لیمۆ ـــــــــــ اللیمون
Lemon

لیمۆی ترش ــــــــــ اللیمون الحامض
Sour lemon

لیمۆی شیرین ـــــــــــ اللیمون الحلو
Sweet lemon

پیتی-م-


ماته‌،نیشانه‌ی گه‌یینی میوه‌ ــــــــــــ علامة نضج الثمرة
Fruit ripening sign

ماده‌نوس ـــــــــ البقدونس
Parsley

مازوو،مازك ـــــــــــــ العفص
Gall

ماست ـــــــــــ لبن خاثر
Coagulated milk

ماستاو ــــــــــ اللبن الخاثر المخفف بالماء
Yogurt-water mixture

ماســــی ــــــــــ السمك
Fish

ماكه‌رۆنی .هه‌ڕشته‌ ـــــــــــ المعكروني
Macaroni

ماڵات ،مه‌ڕوماڵات ـــــــــــ ألاغنام ،المواشي
Sheep

مه‌ڕ ئالیكدان ـــــــــــ تغذیة ألاغنام
Sheep nutrition

مه‌ڕدۆش ـــــــــــ حلاب ألاغنام
Sheep milkman

مه‌ڕدۆشین ـــــــــــ حلب ألاغنام
Sheep milking

مه‌رجان ،شیلان ـــــــــــ المرجان
Scarlet sage

مه‌ڕدار ــــــــــ الغنام ،الغنامة
Sheep holder

مه‌ركانه‌،ئینجانه‌ ــــــــــ سندان،أصیص
Pot

مه‌كینه‌ی هه‌ڵهێنان ـــــــــ ماكنة التفقیس
Hatcher

مراوی ،سۆنه‌ ــــــــــــ البط ،البطة
Duck

مریشك فرۆشی ــــــــــ تسویق الدجاج
Poultry marketing

مریشكه‌ كورك،مریشكه‌ كڕ ــــــــــــ الدجاجة الراقدة
Broody hen

مریشكی گۆشت ـــــــــــ دجاج اللحم
Broiler hen

مریشكی هێلكه‌ ــــــــــ دجاج البیض
Laying hen

مریشكی هێلكه‌ كه‌ر ــــــــــــ الدجاجة البیاضة
Layer

مزره‌مه‌نی ــــــــــــ الحمضیات
Citrus

مشه‌ خۆر ـــــــــــ الطفیلي
Parasite

مشه‌خۆری ـــــــــــــ التطفل
Parasitism

مقه‌ستی چیمه‌نبڕ،چیمه‌نبڕه‌ ــــــــــــ مقص الثیل
Lawn mower

مقه‌ستی گوڵچنین ،گوڵچنه‌ ـــــــــــــ مقص قطف ألازهار
Flower gatherer

موتوربه‌ ـــــــــــ التطعیم النباتي
Grafting

موزاييكى ته‌ماته‌ ــــــــــ موزاییك الطماطة
Tomato mosaic

موو ــــــــــ الشعر
Hair

مۆز ــــــــــ الموز
Banana

مۆمی موتوربه‌كردن ــــــــــــ شمع التطعیم
Grafting wax

مێخه‌ك ـــــــــــــ القرنفل
Pink

مێخه‌كی چینی ـــــــــــ القرنفل الصینی
China pink

مێرگ ــــــــــ ألارض الخصبة للمراعي
Meadow

مێروو ،مه‌گه‌ز ــــــــــ الحشرة
Insect

مێرووه‌ زیانبه‌خشه‌كان ـــــــــــــ الحشرات الضارة
Harmful insects

مێرووه‌ سوودبه‌خشه‌كان ـــــــــــــ الحشرات النافعة
Useful(economic)insects

مێرووی پازده‌ر ـــــــــــ حشرة القفاز
Leaf hopper

مێرووی قرتێنه‌ر ــــــــــــ الحشرة القارضة
Biting insect

مێزی بڕینه‌وه‌ ــــــــــ منضدة القشط
Uncapping table

مێش بڕینه‌وه‌ ــــــــــ فرز العسل
Honey extraction

مێش هه‌نگوین ،هه‌نگ ــــــــــــ النحل ،النحلة
Honey bee

مێشگر ـــــــــــــ خانق الذباب
Venus’s fly trap(fly catcher)

مینا ــــــــــــ مینا الشجیري
Lantana

میوه‌ ته‌نككردن ــــــــــــ خف الواكه‌
Fruit thinning

میوه‌ پڕكردن ـــــــــــ تعبئة الفاكهة
Fruit packing

میوه‌ چنی ــــــــــــ جني الفواكه‌
Fruit picking

میوه‌ ناوك ڕه‌قه‌كان ـــــــــــــ الفواكه‌ ذات النواة الحجریة
Stone fruits

میوه‌ هه‌ڵگرتن ــــــــــــ خزن الفواكه
Fruit storage

میوه‌ ،میوه‌جات،فیقی ــــــــــ الفاكهة
Fruit

میوه‌زانی ــــــــــــ علم الفاكهة
Fruit science

میوه‌ی گه‌نیو ـــــــــــ الفاكهة المتعفنة
Rotten fruits

میوه‌ی گه‌ییو ــــــــ الفاكهة الناضجة
Ripe fruits

مێوژ،مه‌هوژ ـــــــــــ الزبیب
Raisin

مێوژی ڕه‌ش ـــــــــــ الزبیب الاسود
Black raisin

مێوژی سوور ــــــــــ الزبیب ألاحمر
Red raisin


پیتی-ن-

نازناز ـــــــــــ نازناز
Sun plant

ناشتن ــــــــــــ الغرس
Planting

ناوچه‌ دارستانییه‌كان ـــــــــــ مناطق الغابات
Forest regions

نه‌خۆشی ــــــــــــــ المرض
Disease

نه‌خۆشییه‌ ئاژه‌ڵییه‌كان ــــــــــــ الامراض الحیوانیة
Animal diseases

نه‌خۆشییه‌ ڕووه‌كییه‌كان ــــــــــــ الامراض النباتیة
Plant diseases

نه‌خۆشییه‌كانی دارستان ــــــــــــ امراض الغابة
Forest diseases

نه‌خشه‌ڕێژی باخچه‌ ــــــــــــ تصمیم الحدیقة
Garden design

نه‌رگز،نێرگز ـــــــــــــ النرجس
Narcissus

نه‌وشاد،ئه‌مۆنیا ــــــــــــ الامونیا
Ammonia

نزاو ،میوه‌ی نیمچه‌گه‌ییو ــــــــــــ ثمرة نصف ناضجة
Semi ripe fruit

نێره‌ هه‌نگ ،باوكانه‌ ــــــــــــ ذكر النحل
Drone

نێرگسجاڕ ـــــــــــــ ارض مولدة للنرجس
Narcissus land

نیسك ،مارجۆ ـــــــــــــ العدس
Lentil

نیسكی ئاوی ــــــــــــ العدس المائي
Aquatic lentil

نیشانه‌كانی پووره‌دان ـــــــــــ علامات التطرید
Swarming signs


پیتی-هـ-

هاتنه‌به‌ر ،وه‌به‌رهاتن ــــــــــــ الاثمار
Fruiting

هه‌ره‌وه‌زییه‌ كشتوكاڵییه‌كان ـــــــــــــــ التعاونیات الزراعیة
Agricultural cooperation

هه‌رزن ــــــــــــ الدخن
Millet

هه‌رزنۆكه‌ ــــــــــــ دخینة
Stink grass

هه‌ڕشته‌ ــــــــــــ الشعریة
Macaroni in shape of hollow tubes

هه‌رمێ ــــــــــــ الكمثری ،العرموط
Pear

هه‌رمووش ،ووشكه‌ به‌رسیله‌ ـــــــــــ الحصرم المتیبس علی الكروم
Dry sour grape

هه‌ڵگێڕاندنه‌وه‌ی خاك ــــــــــــ تقلیب التربة
Soil uplifting (turning)

هه‌ڵنیشگه‌ ،هێلانه‌ ،هێلین ــــــــــــ العش
Nest

هه‌میشه‌ به‌هار ــــــــــــ الاقحوان
Pot marigold

هه‌نار،ئه‌نار ـــــــــــ الرمان
Pomegranate

هه‌نجیر ،هژیر ــــــــــــ التین
Fig

هه‌نجیری دڕكاوی ،دڕكه‌ هه‌نجیر ـــــــــــــ الصبار،التین الشوكي
Cactus

هه‌نگ به‌خێوكردن ـــــــــــ تربیة النحل
Honey bee breading

هه‌نگ داپۆشین ــــــــــ تشتیة النحل
Wintering

هه‌نگوین ،هه‌نگڤین ،هه‌نگون ـــــــــــ العسل
Honey

هه‌وێز ،په‌چه‌ ـــــــــــــ مربض الاغنام
Sheep yard

هه‌وێن ــــــــــــ الخمیرة
Yeast

هێشوو ،بۆڵ ـــــــــــ العنقود
Cluster

هێشووه‌ ترێ ـــــــــــ عنقود العنب
Grape bunch

هێشووه‌ خورما ــــــــــــ العذق
Date bunch

هێشووه‌ گه‌نمه‌ شامی ــــــــــ عرنوص الذرة
Corncob

هێل ـــــــــــ الهیل
Cardamom

هێڵه‌نگ ،هێڵه‌ك ـــــــــــ المنخل
Sieve

هێڵكه‌ ـــــــــــــ البیضة
Egg

هێلكه‌ كۆكردنه‌وه‌ ـــــــــــــ جمع البیض
Egg collection

هێلكه‌ كردن ــــــــــــ التبیض
Laying egg

هێلكه‌دان ـــــــــــ المبیض
Ovary

هێلكه‌ی پیس ــــــــــــ البیضة الفاسدة
Spoiled egg

هێلكه‌ی دوو زه‌ردێنه‌ ـــــــــــ البیض ذات صفارین
Biyolk egg

هێلكه‌ی ژێر مریشك ــــــــــــ بیض الحضنة
Broody eggs

هێلكه‌یی ـــــــــــــ بیضوي
elliptic

پیتی-و-

وه‌به‌رهێنان ـــــــــــــ الاستثمار
Investment

وه‌رز ــــــــــــ الموسم
Season

وه‌رزی كشتوكاڵی ــــــــــــ الموسم الزراعي
Agricultural season

وشكه‌ ساڵ ـــــــــــ الجفاف
Drought

وشككردنه‌وه‌ ــــــــــــ التجفیف
Drying

وێنجه‌ ــــــــــــ الجت
Alfalfa

وێنجه‌ی ده‌شتی ـــــــــــــ الجت البري
Wild alfalfa

وێنجه‌ی وشككراوه‌ ـــــــــــ الدریس
Dry forage


پیتی-ی-

‌یاسای دارستانه‌كان ـــــــــــ قانون الغابات
Law of forests

یاسای چاككردنی كشتوكاڵ ــــــــــ قانون الاصلاح الزراعي
Land reform law

یه‌كه‌كانی خاك ـــــــــــ وحدات التربة
Soil units

یه‌نگی دنیا ـــــــــــ البشملة
Loquat

یۆریا ـــــــــــ الیوریا
Urea




س.كتێبی چه‌پكێك له‌زاراوه‌ گه‌لی كشتوكاڵی

إرسال تعليق

سوپاس بۆ كۆمێنتان ، شكر لتعلیق